Incest माई सिझन 2

[love2025]

S02E04

अशाच एका डॉक्टर व्हिजिटच्या वेळी, माझी बायको डॉक्टरांशी बोलत असताना, तिने अचानक एक वेगळाच विषय काढला. "डॉक्टर," ती म्हणाली, "माझ्या तर तपासण्या झाल्याच आहेत, पण तुम्ही माझ्या सासूबाईंची (माईची) पण एकदा तपासणी कराल का? त्यांचीही तब्येत ठीक आहे की नाही, ते कळेल."
माई एकदम दचकली. "अगं नाही गं बाई! माझी कशाला तपासणी? मी ठीक आहे की!" ती नको नको म्हणू लागली. पण माझ्या बायकोने हट्टच धरला. "काही नाही माई, एकदा करून घ्या. माझ्या समाधानासाठी. काही त्रास तर नाही ना तुम्हाला, हे कळेल." तिने डॉक्टरांनाही विनंती केली. डॉक्टरांनीही सहजतेने होकार दिला. माईच्या तीव्र नाराजी नंतरही, तिची संमती घेण्यात आली आणि काही प्राथमिक तपासण्या करण्यात आल्या.
आम्ही रिपोर्ट्सची वाट पाहत होतो. काही दिवसांनी रिपोर्ट्स आले. डॉक्टर स्वतः थोडे आश्चर्यचकित दिसत होते. त्यांनी माईचे रिपोर्ट्स आमच्यासमोर ठेवले. "आश्चर्य आहे," ते म्हणाले, "पण माईंची तब्येत आणि त्यांचे अंतर्गत अवयव त्यांच्या वयाच्या मानाने खूपच उत्तम आहेत. त्यांचे रिपोर्ट्स पूर्णपणे नॉर्मल आहेत. खरं सांगायचं तर, वैद्यकीयदृष्ट्या त्या आजही गर्भधारणा करू शकतात आणि बाळंतपणही सहन करू शकतात. अर्थात, वयानुसार काही धोके असतात, पण त्यांची शारीरिक क्षमता अजूनही चांगली आहे."
डॉक्टरांचे शब्द ऐकून आम्ही सगळेच स्तब्ध झालो. माई तर लाजेने आणि संकोचाने मान खाली घालून बसली होती. मीही गोंधळलो होतो. पण माझी बायको... तिच्या डोळ्यात मी एक विलक्षण चमक पाहिली. तिचे डोळे मोठे झाले, श्वास जणू रोखला गेला आणि तिच्या चेहऱ्यावरचे निराशेचे मळभ दूर होऊन एका नव्या, धाडसी कल्पनेची ठिणगी चमकू लागली. तिने एकदा डॉक्टरांकडे, एकदा माईकडे आणि एकदा माझ्याकडे पाहिलं... तिच्या मनात काहीतरी वेगळंच शिजत होतं, हे तिच्या त्या एका नजरेतून स्पष्ट झालं होतं.

त्या संध्याकाळनंतर आमचं घर हे घर राहिलं नव्हतं; ती एक भावनांची युद्धभूमी झाली होती. माझ्या बायकोने टाकलेला तो प्रस्ताव म्हणजे केवळ शब्द नव्हते, ते एक स्फोटक बीज होतं, ज्याने आमच्या तिघांच्याही अस्तित्वाला हादरा दिला होता. मी माईला दुसऱ्या खोलीत आणून बसवलं होतं, पण त्या खोलीच्या भिंतीही जणू त्या तणावाने थरथरत होत्या. बाहेरच्या खोलीत माझी बायको अजूनही रडत होती की रागाने धुमसत होती, मला कळत नव्हतं. पण हवेत एक प्रचंड दाब जाणवत होता, जो कधीही फुटू शकला असता.
मी माझ्या भूमिकेवर ठाम होतो. माईबद्दल, जिने मला आईचं प्रेम दिलं होतं, तिच्याबद्दल असा विचार करणं माझ्यासाठी पापापेक्षा कमी नव्हतं. मी पुन्हा बाहेर आलो, बायकोला समजावण्याचा शेवटचा प्रयत्न केला. "आपण मार्ग काढू... प्लीज, हा विचार डोक्यातून काढून टाक. माई आपली आई आहे..." पण ती आता ऐकण्याच्या पलीकडे गेली होती. तिचे डोळे सुजले होते, पण त्यात आता अश्रू नव्हते, एक थंड निश्चय होता, जो मला अधिक घाबरवत होता. "माईशिवाय दुसरा मार्ग नाहीये. तुम्ही तयार व्हा किंवा मला विसरून जा," ती म्हणाली.
माईनेही, माझ्या नकळत, नंतर माझ्या बायकोला पुन्हा समजावण्याचा प्रयत्न केला असावा. कारण एकदा मी माईला तिच्या खोलीत हुंदके देऊन रडताना पाहिलं होतं. कदाचित माझ्या बायकोने तिला एकटीला गाठून पुन्हा विनवण्या केल्या असतील, दबाव आणला असेल. माईने तिला नक्कीच नकार दिला असणार, कारण त्या दिवसानंतर माझ्या बायकोचा माझ्यावरचा आणि पर्यायाने माईवरचा राग अधिकच वाढला होता.
घरात आता संवाद नव्हता, फक्त एक असह्य शांतता होती, जी कधीकधी माझ्या बायकोच्या रागाच्या उद्रेकाने भंग पावत होती. ती माईशी बोलणं टाळायची, माझ्याशी तर तिचा अबोलाच होता. आणि मग, जे व्हायचं तेच झालं. एके दिवशी सकाळी उठून पाहतो, तर घरात तिची मोठी बॅग पॅक करून तयार होती.
"मी जातेय," ती दारात उभी राहत म्हणाली, तिचा आवाज कोरडा होता.
"थांब! कुठे जातेयस? असं करू नकोस!" मी आणि माई दोघेही तिला अडवायला धावलो.
"दूर व्हा!" ती किंचाळली. "जोपर्यंत तुम्ही लोक माझ्या म्हणण्याला तयार होत नाही, तोपर्यंत मी परत येणार नाही. आणि फोन करायचा प्रयत्न करू नका!" तिने माझ्याकडे आणि मग माईकडे एक शेवटचा जळजळीत कटाक्ष टाकला आणि दार आपटून ती निघून गेली.
घरात फक्त मी आणि माई उरलो. आणि एक प्रचंड मोठी, कधीही न भरून येणारी पोकळी. माझा संसार... माझं प्रेम... सगळं एका क्षणात उद्ध्वस्त झालं होतं. मी वेड्यासारखा तिला फोन लावत होतो, पण तिचा फोन बंद येत होता. दिवस आठवड्यात बदलले, आठवडे महिन्यात. तिचा काहीच पत्ता नव्हता. मी कामावर जाणं सोडलं होतं, खाणंपिणं सुटलं होतं. मी एका जिवंत प्रेतासारखा घरात फिरत होतो. माझी अवस्था बघून माईच्या जीवाला घोर लागला होता.
ती माझ्यासाठी जेवण बनवायची, माझ्या ताटाजवळ आणून ठेवायची, पण माझ्या घशाखाली घास उतरत नव्हता. ती माझ्याशी बोलायचा प्रयत्न करायची, धीर द्यायची, "सगळं ठीक होईल बाळा," म्हणायची, पण तिच्या स्वतःच्याच डोळ्यांतली चिंता लपत नव्हती. रात्री तिलाही झोप लागत नसावी. अनेकदा मला तिच्या खोलीतून तिचे दाबलेले हुंदके ऐकू यायचे. ती काय विचार करत असेल? माझ्या मोडलेल्या संसाराला ती स्वतःला जबाबदार धरत होती का? तिच्या मनात काय द्वंद्व सुरू होतं?
माझी खात्री होती, ती कधीही त्या अघोरी प्रस्तावाला तयार होणार नाही. पण दिवसेंदिवस माझी अवस्था बिकट होत चालली होती. मी खंगत चाललो होतो. माझा संसार, माझं भविष्य डोळ्यादेखत नष्ट होत होतं. आणि हे सगळं माई पाहत होती, अनुभवत होती. तिच्या मातृत्वाची खरी कसोटी लागत होती.​

 

[love2025]

S02S05

आणि मग एके दिवशी, तिने तो निर्णय घेतला असावा. मला आठवतंय, ती रात्रभर तिच्या खोलीत जागी होती. मला तिच्या येरझारा घालण्याचा आवाज येत होता. सकाळी ती बाहेर आली, तेव्हा तिचा चेहरा उतरलेला होता, डोळे सुजलेले होते, पण चेहऱ्यावर एक थकलेला पण अंतिम निर्धार होता.
मी हॉलमध्येच ग्लानी आल्यासारखा बसलो होतो. ती माझ्याकडे आली नाही. ती थेट फोनजवळ गेली. तिचा हात थरथरत होता. तिने नंबर फिरवला. पलीकडून फोन उचलला गेला असावा.
"हॅलो..." माईचा आवाज खोल, दाबलेला आणि कमालीचा गंभीर होता. "...मी बोलतेय गं... ऐक माझं नीट... तू... तू जे म्हणाली होतीस त्या दिवशी... बाळाबद्दल..." ती क्षणभर थांबली, एक खोल श्वास घेतला, जणू काही स्वतःला शेवटची शक्ती देत होती. "...मी... मी तयार आहे."
तिच्या त्या दोन शब्दांनी माझ्या शरीरातील उरलीसुरली शक्तीही निघून गेली. मी जागेवरच कोसळणार होतो. मी तिच्याकडे अविश्वासाने, भयाने आणि एका विचित्र आदराने पाहत होतो.
"हो... पण माझी अट लक्षात ठेव..." ती पुढे बोलत होती, तिच्या आवाजात आता फक्त थकवा होता. "...हे कोणालाही कळता कामा नये... आणि हे फक्त... फक्त माझ्या ह्याच्यासाठी... माझ्या बाळाचा संसार तुटू नये म्हणून... फक्त त्याच्यासाठी..." तिने फोन ठेवून दिला. ती इतकी दमली होती की फोन ठेवताना तिचा हात गळून पडला.
ती हळूच माझ्याकडे वळली. तिच्या डोळ्यात आता पाणी नव्हतं, एक अथांग शून्यता होती.
मी... मी काय बोलणार होतो? माझ्या पायाखालची जमीन सरकली होती. आश्चर्य वाटलं होतं? हो! नक्कीच! इतका मोठा त्याग? इतकी टोकाची भूमिका? पण... पण नाही! मला आश्चर्य वाटलंही नव्हतं! कारण ही माझी माई होती! ही तीच स्त्री होती जिने माझ्या जन्मानंतर, माझ्या आईच्या असहाय्यतेत मला पदराखाली घेतलं होतं, तिच्या शरीरातील दुधाने माझं पोषण केलं होतं, समाजाची पर्वा न करता! ही तीच माई होती जिने माझ्या तारुण्यातल्या वासनेच्या आगीवर स्वतःच्या ममतेचं पांघरूण घातलं होतं, स्वतःच्या मर्यादा ओलांडल्या होत्या, फक्त मला सांभाळण्यासाठी (ज्याला मी तेव्हा प्रेम समजत होतो)! ही तीच होती जी माझ्या प्रत्येक संकटात, प्रत्येक अडचणीत माझ्या पुढे येऊन उभी राहिली होती, स्वतःच्या सुखाचा, स्वतःच्या इच्छेचा विचार न करता! ती खरंच वात्सल्यमूर्ती होती... त्यागाची मूर्ती होती! आणि आजही, तिने हा निर्णय... हा भयावह निर्णय... केवळ माझ्यासाठी घेतला होता! माझा मोडका संसार वाचवण्यासाठी तिने स्वतःलाच पणाला लावलं होतं!
माझ्या डोळ्यांतून आता अश्रू वाहत होते. पण ते कृतज्ञतेचे होते की तिच्या त्यागाच्या भव्यतेखाली चिरडल्या गेलेल्या माझ्या अपराधीपणाचे होते, मला कळत नव्हतं. मी उठलो, तिच्याजवळ गेलो आणि एका लहान मुलाने आईच्या पायावर डोकं ठेवावं, तसं तिच्या पायांशी बसलो. माझ्या तोंडून शब्द फुटत नव्हते, फक्त अस्पष्ट हुंदके होते. तिच्या त्यागाच्या डोंगरापुढे मी एका धुळीच्या कणाएवढाही नव्हतो. तिने माझ्या डोक्यावर हात ठेवला, त्यात कंप होता... पण आधारही होता. आमच्या दोघांमध्ये एक निःशब्द करार झाला होता, एका नव्या, अत्यंत गुंतागुंतीच्या आणि कदाचित वेदनादायी प्रवासाचा.
त्यानंतर एके दिवशी माईच्या त्यागापुढे आणि माझ्या अपराधीपणाच्या भाराखाली मी तिच्या पायांशी बसून हुंदके देत असतानाच दारावरची बेल वाजली होती. काळाने जणू आमच्या भावनांना गोठवून टाकलं होतं. आम्ही दोघांनीही एकमेकांकडे पाहिलं - माझ्या डोळ्यात अपराधीपणाचे अश्रू होते, तर माईच्या डोळ्यात एक थकलेलं, स्वतःला वाहून घेतलेलं समर्पण. कोण आलंय हे आम्हाला माहीत होतं.
मी कसाबसा स्वतःला सावरलं, डोळे पुसले आणि दार उघडलं. समोर माझी बायको उभी होती. तिच्या डोळ्यात रात्रीची झोप नव्हती, पण थकवाही नव्हता. तिथे एक विलक्षण चमक होती, जणू काही तिने एखादी अशक्य गोष्ट शक्य करून दाखवली होती. तिच्या चेहऱ्यावरचा तो विजयी भाव पाहून माझ्या पोटात खड्डा पडला. ती आत आली, तिची नजर सरळ माईकडे गेली. तिच्या चेहऱ्यावर आता राग नव्हता, तर एका मोठ्या योजनेकडे पाहण्याचा आत्मविश्वास होता.
"माई..." ती माईजवळ गेली. तिचा आवाज आता आर्जवी नव्हता, त्यात एक प्रकारचा हक्क होता. तिने माईचे हात हातात घेतले. "तुम्ही... तुम्ही हो म्हणालात! मला खरंच विश्वास बसत नाहीये! थँक्यू माई! तुम्ही आमचं आयुष्य वाचवलंत!" ती भरभरून बोलत होती. माईने फक्त एक थकलेलं स्मित केलं, तिच्या डोळ्यातली वेदना लपत नव्हती. बायकोने तिला घट्ट मिठी मारली. त्या मिठीत कृतज्ञता होती, पण त्याचबरोबर एका मोठ्या, अवघड जबाबदारीची मालकीही होती. माई त्या मिठीत एखाद्या निर्जीव पुतळ्यासारखी उभी होती.​

 

[love2025]

S02E06
त्या दिवसापासून घरातलं वातावरण पूर्णपणे बदललं. माझी बायको जणू एका वेगळ्याच विश्वात वावरत होती. ती सकाळी लवकर उठायची, घरात प्रसन्न वातावरण ठेवण्याचा प्रयत्न करायची. ती सतत हसतमुख असायची, गुणगुणत असायची. तिने घराला नवा रंग देण्याबद्दल, नवीन फर्निचर घेण्याबद्दल बोलायला सुरुवात केली. जणू काही घरात लवकरच पाळणा हलणार होता आणि त्याची ती पूर्वतयारी करत होती. ती माझ्याशी अत्यंत प्रेमाने वागत होती, माझी खूप काळजी घेत होती. रात्री मला बिलगून झोपताना ती बाळाच्या नावांबद्दल, त्याच्या भविष्याबद्दल बोलायची. तिचा तो उत्साह, तिची ती स्वप्नं पाहताना माझं मन दुभंगत होतं. एका बाजूला, तिला इतक्या वर्षांनी आनंदी पाहताना समाधान वाटत होतं, तिच्या डोळ्यांतली निराशा दूर झालेली पाहून हायसं वाटत होतं; पण दुसऱ्या बाजूला, ह्या आनंदाचा पाया काय होता, ह्याची जाणीव मला आतून पोखरत होती.
माईची ती अक्षरशः पूजा करत होती. तिच्यासाठी पौष्टिक जेवण बनवणं, तिला फळं आणून देणं, तिला आराम करायला लावणं, तिच्या प्रत्येक शब्दाला मान देणं... हे सगळं ती करत होती. पण त्या सेवेमध्ये जिव्हाळा नव्हता, तर एका मौल्यवान वस्तूची जपणूक करण्याची भावना होती. ती माईला सतत आठवण करून द्यायची की तिने किती पौष्टिक खायला हवं, किती आराम करायला हवा – 'बाळासाठी'. प्रत्येक गोष्ट बाळाशी जोडली जात होती.
कधीकधी, तिच्या ह्या उत्साहाच्या भरात, मला तिच्या डोळ्यांच्या कोपऱ्यात एक क्षणिक भीतीची, एका असुरक्षिततेची झलक दिसायची. जणू तिला स्वतःलाच विश्वास बसत नव्हता की हे स्वप्न खरं होणार आहे. तिने इतके दुःख सोसले होते, इतक्या वेळा तिच्या आशांवर पाणी फेरलं गेलं होतं की, आता ह्या शेवटच्या, अविश्वसनीय वाटेवर चालतानाही ती आतून घाबरलेली होती. तिचं ते हासणं, बागडणं म्हणजे कदाचित त्या भीतीवर मात करण्याचा तिचा एक प्रयत्न होता. ती स्वतःला आणि आम्हाला पटवून देऊ इच्छित होती की आता सगळं ठीक होणार आहे. पण तिची ही धडपड पाहताना मला अधिकच त्रास व्हायचा. तिला ‘विलन’ कसं म्हणावं? ती तर परिस्थितीची शिकार होती, तिच्या नशिबाने तिला इतकं छळलं होतं की तिने हा वाकडा मार्ग निवडला होता.
आणि आम्ही दोघे... मी आणि माई... आम्ही एका वेगळ्याच जगात जगत होतो. आमच्यात आता पूर्वीसारखा संवाद नव्हता. गरजेशिवाय आम्ही बोलत नव्हतो. नजरानजर झाली, तरी ती क्षणभरासाठीच. तिच्या डोळ्यात मला माझ्या अपराधाची प्रतिमा दिसायची आणि माझ्या डोळ्यात तिला तिच्या त्यागाची वेदना दिसत असावी. आम्ही एकाच घरात राहूनही एकमेकांपासून कोसो दूर होतो. रात्री मी तिच्या खोलीत जात नव्हतो. अपराधीपणाची एक अदृश्य भिंत आमच्यामध्ये उभी राहिली होती. घरात माझी बायको आनंदाने वावरत असताना, आम्ही दोघे मात्र एका न बोललेल्या दुःखाच्या छायेत जगत होतो. माई आता अधिक शांत झाली होती, अधिक स्वतःत रमलेली असायची. ती जास्त वेळ देवपूजा करायची किंवा खिडकीबाहेर शून्य नजरेने पाहत बसायची. तिच्या चेहऱ्यावरचा थकवा वाढत होता, खांदे झुकल्यासारखे वाटत होते. तिला पाहिलं की माझ्या काळजाचं पाणी पाणी व्हायचं.
एके दिवशी जेवणाच्या टेबलवर, माझी बायको पुन्हा उत्साहाने बोलू लागली. "ऐका ना, मी सगळा विचार केलाय पुढे काय करायचं त्याचा," ती म्हणाली. तिने कागदावर काहीतरी टिपणं काढली होती.
"तुमची बदली तर कन्फर्म आहे ना? छान! आपण मुद्दामहून दूरच्या ठिकाणी घेऊया, जिथे कोणीच ओळखणार नाही आपल्याला. नवीन सुरुवात करू!" तिचा आवाज स्वप्नाळू लागला होता.
"आणि महत्त्वाचं म्हणजे, इकडे गावी आणि नातेवाईकांना आपण लगेच सांगायला सुरुवात करू की 'मला' दिवस गेले आहेत. सुरुवातीला कोणाला संशय येणार नाही. मग नंतर दोन-चार महिन्यांनी मी पोट थोडं मोठं दिसावं म्हणून काहीतरी उपाय करेन. तोपर्यंत आपण बदलीच्या गावी गेलेलो असू. मग आपण नऊ-दहा महिने इकडे फिरकायचंच नाही. काहीतरी कारणं सांगायची."
ती माईकडे वळून म्हणाली, "आणि माई, तुमच्या डॉक्टर व्हिजिट्सचं काय करायचं तेही ठरवलंय मी. आपण तिकडे नवीन शहरात डॉक्टर बघू. मीच तुमच्यासोबत येईन प्रत्येक वेळी. बाहेर लोकांना वाटेल मी माझ्या चेकअपसाठी आलेय! कुणाला काडीचाही संशय येणार नाही."
तिच्या ह्या थंड नियोजनाने माझ्या अंगावर काटा आला. ती किती सहजपणे ह्या सगळ्या खोटेपणाची, फसवणुकीची आखणी करत होती!
"आणि मग... जेव्हा बाळ जन्माला येईल..." तिच्या डोळ्यात पुन्हा तीच स्वप्नाळू चमक आली, "...तेव्हा ते आपलं बाळ असेल! आपलं स्वतःचं! सगळे आपले अभिनंदन करतील! आपलं घरटं पूर्ण होईल!" तिने आनंदाने माझ्या हातावर हात ठेवला.
मी तिचा हात बाजूला केला नाही, पण तिच्या उत्साहाला प्रतिसादही देऊ शकलो नाही. मी फक्त माईकडे पाहिलं. माईचं लक्ष जेवणात होतं, पण तिचे खांदे अधिक झुकले होते, चेहरा अधिक निस्तेज झाला होता.
माझ्या बायकोला हे दिसत नव्हतं का? की तिला हे बघायचंच नव्हतं? ती तिच्या आई होण्याच्या स्वप्नात इतकी बुडाली होती, किंवा स्वतःच्या अपयशाच्या आणि दुःखाच्या गर्तेतून बाहेर पडण्यासाठी तिने ह्या स्वप्नाला इतकं घट्ट कवटाळलं होतं की, ह्या स्वप्नापलीकडच्या आमच्या दोघांच्या वेदना, माईचा त्याग, माझा अपराधबोध, आणि ह्या सगळ्याची नैतिक किंमत तिला दिसत नव्हती... किंवा त्याकडे पाहण्याचं धैर्य, ती क्षमता तिच्यात उरली नव्हती. ती फक्त एकाच दिशेने पाहत होती – बाळाच्या दिशेने. आणि त्या दिशेने जाताना ती आमच्या भावनांना नकळत तुडवत चालली होती. आमचा संसार वाचला होता, पण एका मोठ्या वादळाची ती फक्त सुरुवात होती, ह्याची मला आता स्पष्ट जाणीव झाली होती.​

 

[Zoomboom8]

 

[love2025]

S02E07
बदलीच्या निमित्ताने आलेलं ते नवीन शहर म्हणजे आमच्या मोडलेल्या आयुष्याला सांधण्याचा एक कमजोर प्रयत्न होता. आम्ही तिघांनी मिळून घर लावलं, वस्तू जागच्या जागी ठेवल्या. पण त्या वस्तूंमधली निर्जीवता जणू आमच्या नात्यांमध्येही उतरली होती. दिवस आठवड्यांमध्ये आणि आठवडे महिन्यांमध्ये बदलत होते. वरवर पाहता आम्ही स्थिरावत होतो. मी नवीन नोकरीत मन रमवण्याचा प्रयत्न करत होतो, माई घराच्या चार भिंतीत स्वतःला कामात गुंतवून घेत होती आणि माझी बायको... ती जणू एका नव्या उत्साहाच्या पंखांवर स्वार झाली होती.
तिने घराला नवीन रूप दिलं होतं. नवीन पडदे, नवीन चादरी, भिंतींवर हसऱ्या मुलांची छोटी चित्रं... जणू ती घराला येणाऱ्या बाळासाठी तयार करत होती. ती कॉलनीतल्या बायकांशी ओळख वाढवत होती, त्यांच्या लहान मुलांशी खेळायला जात होती, परत येऊन त्यांचे किस्से सांगत होती. तिचा आवाज आता पूर्वीसारखा निराश नव्हता, त्यात एक प्रकारची उसनी आणलेली, पण सतत टिकवून ठेवलेली तरतरी होती. ती माझ्याशी अत्यंत प्रेमाने वागायची, माझी काळजी घ्यायची, पण तिच्या त्या वागण्यात एक प्रकारची अपेक्षा दडलेली असायची, जी मला अस्वस्थ करायची. ती भविष्याच्या स्वप्नांत इतकी रमली होती की वर्तमानात आमच्या दोघांच्या (माझ्या आणि माईच्या) मनात काय सुरू आहे, हे तिला दिसत नसावं, किंवा ते पाहण्याची तिची इच्छा नसावी. तिच्यासाठी माईचा होकार म्हणजे जणू लॉटरी लागल्यासारखं होतं, आणि आता ती फक्त ते बाळ – तिचं स्वप्न – प्रत्यक्षात येण्याची वाट पाहत होती. तिचा हा उत्साह म्हणजे तिच्या आतल्या प्रचंड मोठ्या दुःखावर, निराशेवर मात करण्याचा तिचा एक हताश प्रयत्न होता, हे मला कुठेतरी जाणवत होतं, आणि त्यामुळे तिच्यावरचा माझा राग कमी होऊन एक प्रकारची कीव दाटून येत होती. तिने इतकं सोसलं होतं की, आता हा वेडावाकडा मार्ग तिला एकमेव आशेचा किरण वाटत होता.
माई मात्र दिवसेंदिवस अधिक शांत, अधिक स्वतःत मिटलेली होत चालली होती. तिचं बोलणं जवळपास बंदच झालं होतं. ती एखाद्या सावलीसारखी घरात वावरायची. तिचे डोळे नेहमी कसल्यातरी विचारात किंवा वेदनेत गढलेले असायचे. अनेकदा मी तिला देवघरात तासनतास डोळे मिटून बसलेलं पाहिलं होतं, किंवा खिडकीबाहेरच्या रिकाम्या आभाळाकडे टक लावून बसलेलं बघितलं होतं. तिच्या खांद्यांवर जणू एक अदृश्य ओझं होतं, जे तिला वाकवत चाललं होतं. तिला पाहिलं की माझ्या काळजाचं पाणी व्हायचं. माझ्यामुळेच तिच्यावर ही वेळ आली होती. माझ्या भूतकाळातल्या वासनेची आणि माझ्या बायकोच्या नशिबाची किंमत ती आज चुकवत होती. आमच्या दोघांमध्ये एक न बोलला जाणारा, पण अत्यंत तीव्र असा अपराधीपणाचा आणि त्यागाचा बंध निर्माण झाला होता.
मी स्वतः ह्या चक्रव्यूहात अडकलो होतो. एका बाजूला बायकोचं ते उसनं अवसान आणि तिच्या डोळ्यातली बाळाची तीव्र आस, दुसरीकडे माईचं ते मूक बलिदान आणि तिच्या डोळ्यातली खोल वेदना, आणि तिसरीकडे माझा स्वतःचा अपराधीपणा आणि ह्या सगळ्या परिस्थितीतून सुटका नसल्याची हतबलता. मी रात्री तळमळत काढत होतो. माईच्या खोलीतून येणाऱ्या तिच्या शांत श्वासांच्या आवाजानेही माझ्या काळजात धस्स व्हायचं. मी तिला आई मानलं होतं, तिच्या पायाशी बसून रडलो होतो, आणि आता... आता नियती पुन्हा मला त्याच गर्तेत ढकलत होती, एका वेगळ्या, अधिक भयावह भूमिकेत. मी तो विषय, ती योजना माझ्या विचारांच्या कक्षेबाहेर ढकलण्याचा खूप प्रयत्न करत होतो, पण तो एका भुतासारखा सतत माझ्या मानगुटीवर बसलेला होता.
आणि मग ती संध्याकाळ आली. बाहेर छान पाऊस पडून गेला होता, मातीचा सुगंध घरात दरवळत होता. आम्ही तिघेही जेवायला बसलो होतो. माझी बायको आज नेहमीपेक्षा जास्तच उत्साहात होती. तिने माईच्या आवडीची भाजी केली होती. ती ऑफिसमधल्या गमतीजमती सांगत होती, हसत होती, माईलाही हसवण्याचा प्रयत्न करत होती. "माई, तुम्ही किती छान भाजी करता! मला शिकवाल का?" ती म्हणाली. माईने फक्त मान डोलावली. मीही जेवणात लक्ष घालण्याचा प्रयत्न करत होतो, पण माझ्या पोटात भीतीचा गोळा वाढत होता. माझ्या बायकोच्या डोळ्यांतली ती विचित्र चमक, तिच्या आवाजातला तो नियंत्रित उत्साह... काहीतरी मोठं घडणार होतं, ह्याची चाहुल मला लागली होती.
आणि जेवण जवळजवळ संपत आलेलं असताना, तिने अत्यंत शांतपणे, जणू काही ती उद्याच्या हवामानाचा अंदाज वर्तवत असावी, तो विषय काढला.
"आता आपण इथे नवीन ठिकाणी व्यवस्थित रुळलो आहोत," ती म्हणाली, तिच्या आवाजात आता विनोदाचा लवलेशही नव्हता, फक्त एक कमालीचा फोकस होता. "मला वाटतं, आता वेळ आली आहे... आपण जे ठरवलं होतं, ते सुरू करायला."
माझ्या हातातला चमचा खाली पडला. त्याचा आवाज त्या शांततेत मोठा वाटला. माईने ताटावरून मान वर केली, तिचे डोळे भीतीने मोठे झाले.
माझी बायको माझ्याकडे आणि मग माईकडे पाहत म्हणाली, तिचा आवाज किंचितही न कापता, "डॉक्टरांनीही सांगितलं आहे की वेळ महत्त्वाची आहे... म्हणून... माई... आजपासून तुम्ही यांच्या खोलीत झोपायचं. आमच्या बेडरूममध्ये. आणि मी तुमच्या खोलीत झोपेन. म्हणजे... म्हणजे मग सोपं जाईल..."
पुढचे शब्द तिने उच्चारले नाहीत, पण ते हवेत एखाद्या विषारी बाणासारखे तरंगत राहिले.
**आघात!** तो शब्दही त्या क्षणी फिका पडला असता. माझ्या डोक्यावर जणू आकाशाच कोसळलं होतं. छातीत एक प्रचंड कळ आली आणि श्वास घेणंही मुश्किल झालं. माझ्या कानांमध्ये तिच्या शब्दांचे प्रतिध्वनी घुमत होते – 'तुम्ही यांच्यासोबत झोपायचं'... 'आमच्या बेडरूममध्ये'... म्हणजे काय? कसे? जिच्या पायाशी बसून मी काल क्षमा मागत होतो, जिच्यात मला आई दिसत होती, तिच्यासोबत... तिच्या इच्छेविरुद्ध... एका यांत्रिक प्रक्रियेसाठी? माझ्या बायकोच्या डोक्यात हा विचार आलाच कसा? तिच्यातली संवेदनशीलता पूर्णपणे मेली होती का? की तिची बाळाची आस इतकी प्रबळ झाली होती की तिला नात्यांचं, भावनांचं, नैतिकतेचं काहीच उरलं नव्हतं? मला प्रचंड राग आला, पण त्याहून जास्त स्वतःची आणि माईची कीव आली. आम्ही एका अशा चक्रात अडकलो होतो, जिथे भावनांना किंमत नव्हती, फक्त एका गरजेपोटी सगळं काही क्षम्य होतं.
आणि माई... तिची अवस्था शब्दांपलीकडची होती. तिचे डोळे... ते पूर्णपणे भावशून्य झाले होते, जणू काही तिच्यातली सगळी चेतनाच निघून गेली होती. तिचा चेहरा रक्ताचा एक थेंबही नसल्यासारखा पांढराफटक पडला होता. तिचे ओठ निळसर पडल्यासारखे वाटत होते आणि तिचं संपूर्ण शरीर सूक्ष्मपणे थरथरत होतं. तिने माझ्याकडे पाहिलं... त्या नजरेत प्रश्न नव्हता, राग नव्हता, दुःखही नव्हतं... तिथे फक्त एक अथांग पोकळी होती, एक संपूर्ण शरणागती होती... जणू काही तिने तिचं नशीब आता पूर्णपणे स्वीकारलं होतं. माझ्यासाठी, माझ्या संसारासाठी स्वतःला बळी देण्याचा तिचा निर्णय आता अंतिम होता. ती आता माई नव्हती, ती फक्त एक शरीर उरली होती, जे माझ्या बायकोच्या स्वप्नपूर्तीसाठी वापरलं जाणार होतं.
खोलीतली हवा जणू गोठून गेली होती. माझ्या बायकोचे शब्द हवेतच विरले होते, पण त्यांचा परिणाम मात्र एका अणुबॉम्बसारखा झाला होता. आम्ही तिघेही त्या जेवणाच्या टेबलवर बसून होतो, पण आमच्यात आता मैलांचं अंतर पडलं होतं. पुढे काय होणार होतं, ह्या कल्पनेनेच माझ्या अंगावर शहारे येत होते.
माझ्या बायकोचे ते शब्द... ते शब्द नव्हते, ते जणू तिच्या हातातले अधिकारपत्र होते, ज्याने आमच्या दोघांच्याही आयुष्याची दिशा एका क्षणात बदलून टाकली होती. खोलीत पसरलेली ती शांतता आता भयाण वाटत होती. माझ्या कानांमध्ये अजूनही तिचे शब्द घुमत होते – 'आजपासून तुम्ही यांच्यासोबत आमच्या बेडरूम मध्ये झोपायचे. आणि मी तुमच्या.' इतके सहजपणे तिने हे कसं ठरवून टाकलं होतं? जणू काही ती कपड्यांची अदलाबदल करत होती!
ती बोलून थांबली नाही. तिच्या चेहऱ्यावर आता कुठल्याही भावनेचा लवलेश नव्हता, फक्त एक यांत्रिक निश्चय होता, जणू काही ती एका ठरलेल्या स्क्रिप्टप्रमाणे वागत होती. ती शांतपणे जेवणाच्या टेबलवरून उठली. आम्ही दोघे – मी आणि माई – अजूनही त्या धक्कादायक शब्दांच्या आघातातून सावरलो नव्हतो, जागेवरच खिळून होतो. तिने आमच्याकडे पाहिलंही नाही. ती सरळ तिच्या (आणि माझ्या) बेडरूममध्ये गेली. काही मिनिटांतच ती तिच्या दोन-चार महत्त्वाच्या वस्तू, तिची उशी, पांघरूण घेऊन बाहेर आली आणि शांतपणे माईच्या त्या लहानशा खोलीत गेली. आम्ही फक्त पाहत राहिलो. मग ती पुन्हा बाहेर आली, तिचे हात रिकामे होते. ती माईच्या खोलीतून बाहेर पडली आणि आता ती माईच्याच खोलीत गेली, जिथे माईचे थोडेफार कपडे आणि तिचं अंथरूण होतं. तिने ते सगळं गोळा केलं आणि आमच्या बेडरूमच्या दारात आणून ठेवलं. सगळं इतक्या शांतपणे, इतक्या यंत्रवतपणे चाललं होतं की जणू काही ती स्वप्नातच हे सगळं करत होती.
तिची ही तयारी पाहून माझ्या पोटात भीतीचा गोळा अधिकच मोठा झाला. नाही... हे खरं होतं... ती खरंच हे करणार होती!
मग ती माईजवळ आली. माई अजूनही जेवणाच्या टेबलवर दोन्ही हातांत तोंड खुपसून बसली होती, तिचं अंग थरथरत होतं. "माई, उठा," माझी बायको म्हणाली, तिच्या आवाजात आता विनंती नव्हती, तर एक थंड अधिकार होता, जो तिच्या निराशेच्या खोल गर्तेतून आला असावा.
माईने प्रतिसाद दिला नाही. ती तशीच बसून राहिली.
"माई, उठा म्हणतेय ना मी!" बायकोचा आवाज किंचित चढला. तिने माईच्या खांद्यावर हात ठेवला आणि तिला जवळजवळ जबरदस्तीनेच उठवलं. माई एखाद्या पानाच्या हलक्या फांदीसारखी तिच्या आधाराने उभी राहिली. तिचे पाय लटपटत होते.
"चला," म्हणत माझ्या बायकोने माईला खांद्याला धरून आमच्या बेडरूमच्या दिशेने अक्षरशः ढकलतच नेलं.
"थांब!" मी ओरडलो, माझ्यात जेवढी शक्ती होती तेवढी एकवटून. "हे काय चालवलं आहेस तू? सोड तिला!"
माझ्या बायकोने माझ्याकडे वळून पाहिलं. तिच्या डोळ्यात आता राग नव्हता, तर एक विचित्र प्रकारची अलिप्तता होती. "तुम्ही मध्ये बोलू नका," ती शांतपणे म्हणाली. "हे गरजेचं आहे. आपल्या बाळासाठी. तुम्हाला कळत कसं नाहीये?" तिचं हे बोलणं... जणू काही ती मला समजावत होती की दोन अधिक दोन चार कसे होतात! तिच्यासाठी हा एक व्यवहार होता, एक गरज होती, ज्यात भावनांना स्थान नव्हतं. तिने माईला माझ्या विरोधाकडे पूर्ण दुर्लक्ष करून खोलीत नेलंच.
आणि दार आतून बंद झालं.
मी बाहेरच स्तब्ध उभा होतो. काही क्षणांपूर्वी ज्या खोलीला मी माझं घर म्हणत होतो, जिथे माझ्या प्रेमाच्या, संसाराच्या आठवणी होत्या, ती खोली आता मला एका कत्तलखान्यासारखी वाटत होती, जिथे माझ्या माईचा, माझ्या आईसमान स्त्रीचा बळी दिला जाणार होता.
मी त्या बंद दाराकडे हताशपणे पाहत होतो. आत काय चाललं असेल? माझी बायको माईला काय सांगत असेल? तिच्यावर जबरदस्ती करत असेल? ह्या विचारांनीच माझ्या अंगावर काटा आला. पण मी काहीच करू शकत नव्हतो. मी ह्या नाटकातील एक पात्र होतो, ज्याला संवाद नव्हता, फक्त दुःख सोसायचं होतं.
बराच वेळ गेला. मग बेडरूमचं दार उघडलं. माझी बायको बाहेर आली. तिच्या चेहऱ्यावर आता एक विचित्र समाधान होतं. तिने माझ्याकडे पाहिलं. "जा आता आत. माई वाट बघत आहेत." तिचे शब्द एखाद्या आज्ञेसारखे होते. ती माझ्या उत्तराची वाट न पाहता माईच्या खोलीत निघून गेली आणि तिने तिचं दारही आतून बंद करून घेतलं.​

 

[love2025]

S02E08
मी... मी त्या बेडरूमच्या दारात किती वेळ उभा होतो, माहीत नाही. आत जाण्याची माझी हिंमत होत नव्हती. प्रत्येक पाऊल जणू शिशाचं झालं होतं. आत माझी माई होती... कोणत्या अवस्थेत? काय विचार करत? आणि मी... मी आत जाऊन काय करणार होतो? माझ्या मनात विचारांचं थैमान माजलं होतं. माझा अपराधीपणा, माझी हतबलता, माझ्या बायकोबद्दलचा संताप आणि माईबद्दलची प्रचंड कीव आणि आदर... ह्या सगळ्या भावनांनी मला घेरलं होतं.
अखेरीस, मी दार ढकलून आत गेलो.
आतलं दृश्य हृदय पिळवटून टाकणारं होतं. खोलीतला मंद प्रकाशही आज जास्त प्रखर वाटत होता. माई बेडच्या एका कोपऱ्यात, भिंतीला टेकून, गुडघ्यात मान घालून बसली होती. तिचं अंग अजूनही थरथरत होतं. तिच्या चेहऱ्यावर कोणतीही भावना नव्हती, फक्त एक खोल, अथांग शून्य होतं. जणू काही तिने स्वतःला त्या खोलीतून, त्या परिस्थितीतून काढूनच घेतलं होतं. ती तिथे असूनही नव्हती.
मी तिच्याजवळ गेलो नाही. दाराजवळच उभा राहिलो. "माई..." माझा आवाजही मला परका वाटत होता.
तिने मान वर केली नाही, प्रतिसाद दिला नाही.
"माई, हे... हे बरोबर नाहीये. मी... मी सोफ्यावर झोपतो," मी कसाबसा म्हणालो. मला त्या बेडवर तिच्यासोबत झोपण्याची कल्पनाही सहन होत नव्हती.
माईने हळूच नकारार्थी मान हलवली. तिचा आवाज आला, पण तो तिचा नव्हताच जणू. अत्यंत क्षीण, खोल गेलेला. "नको... ती बघेल... तिला संशय येईल... उगाच अजून तमाशा नको..."
"मग... मग मी खाली झोपतो. जमिनीवर. तू झोप बेडवर," मी दुसरा पर्याय सुचवला, माझ्या आवाजातली काकुळती स्पष्ट होती.
"नको रे बाळा..." तिने पुन्हा नकार दिला. "त्याने काय होणार आहे? जे ठरलंय, जे व्हायचंय... ते टाळून चालणार नाही. माझ्या नशिबात हेच लिहिलं असेल कदाचित..." तिच्या आवाजात आता फक्त आणि फक्त थकलेली शरणागती होती.
तिने स्वतःला सावरलं. ती उठून बेडच्या मधोमध आली. तिने माझ्याकडे पाहिलं, तिची नजर रिकामी होती. तिने बेडवर माझ्यासाठी जागा केली, जणू काही ती मला तिच्या शेजारी बसण्यास सांगत होती.
मी एका यंत्रमानवासारखा तिच्या शेजारी जाऊन बसलो. दोघांमध्ये एक अदृश्य पण जाणवणारं अंतर होतं. दोघांचेही श्वास जड झाले होते.
मग तिने माझा हात तिच्या हातात घेतला. तिचा हात बर्फासारखा थंड लागला. तिने माझ्या डोळ्यात पाहण्याचा प्रयत्न केला, पण तिची नजर थरथरत होती. ती बोलू लागली, जणू काही ती मला नाही, तर स्वतःलाच समजावत होती:
"ऐक बाळा..." तिचा आवाज एखाद्या दूरच्या प्रार्थनेसारखा येत होता. "हे जे होतंय... ते आपल्यासाठी नाहीये... ते तुझ्या संसारासाठी आहे... तुझ्या बायकोच्या स्वप्नासाठी आहे... आणि... आणि कदाचित त्या येणाऱ्या जिवासाठी आहे, ज्याला जगात यायचंय..."
"मला माहीत आहे, तुला काय वाटतंय... तुझ्या मनात काय चाललंय... माझाही जीव तुटतोय रे... पण मी वचन दिलंय... आणि माई कधी वचन मोडत नाही... तुझ्या जन्माच्या वेळी मी तुझ्या आईला वचन दिलं होतं की तुला काही कमी पडू देणार नाही... आज मी तुझ्या बायकोला वचन दिलंय... तिच्या पदरात बाळ देण्याचं..."
"हे सोपं नाहीये... माझ्यासाठी तर नाहीच नाही... पण कधीकधी असे निर्णय घ्यावे लागतात... दुसऱ्यांच्या भल्यासाठी... स्वतःला विसरावं लागतं... तू... तू फक्त एवढंच लक्षात ठेव... की हे शरीर... हे आता फक्त एक माध्यम आहे... एक गरज पूर्ण करण्यासाठी... ह्यात भावना आणू नकोस... मी... मी तुझी आई होते, आहे आणि राहीन... पण ह्या... ह्या कामापुरतं... मला फक्त एक जबाबदारी म्हणून बघ... एक कर्तव्य म्हणून बघ... म्हणजे तुला त्रास होणार नाही... आणि मलाही..."
तिचे शब्द माझ्या काळजाला चिरत जात होते. ती मला काय सांगत होती? स्वतःला भावनांपासून दूर ठेवायला? तिला फक्त एक माध्यम समजायला? जिने मला मातृत्व दिलं, तिलाच मी आता एका निर्जीव वस्तूसारखं वागवायचं होतं? नियती अजून किती क्रूर खेळ खेळणार होती आमच्यासोबत? मी तिच्या हातावर डोकं टेकून निःशब्दपणे रडू लागलो. आजच्या रात्रीची सकाळ कधी होणार होती, आणि ती झाली तरी, त्या सकाळला अर्थ काय उरणार होता?
...तिच्या त्या कबुलीजबाबाने, तिच्या त्यागाच्या आणि मातृत्वाच्या त्या अथांग खोलीने माझ्या पायाखालची जमीन सरकवली होती. मी तिच्या पायांशी बसून निःशब्दपणे फक्त हुंदके देत होतो. माझ्या आत अपराधीपणाचा, पश्चात्तापाचा आणि स्वतःबद्दलच्या तिरस्काराचा जो आगडोंब उसळला होता, तो अश्रूंच्या रूपाने बाहेर पडत होता.
माईने मला शांतपणे रडू दिलं. तिने माझ्या डोक्यावरून हात फिरवणं थांबवलं नव्हतं. काही वेळाने, माझे हुंदके कमी झाल्यावर, मी स्वतःला सावरलं. मी मान वर केली आणि तिच्याकडे पाहिलं – त्या थकलेल्या, वेदनेने भरलेल्या पण तरीही मायाळू डोळ्यांकडे.
"माई..." माझा आवाज घोगरा झाला होता, "तुम्ही... तुम्ही हे काय बोललात... आणि काय करायला तयार झालात... फक्त माझ्यासाठी? माझ्या मोडक्या संसारासाठी?"
तिने काहीच उत्तर दिलं नाही, फक्त माझ्याकडे पाहत राहिली.
"नाही माई," मी म्हणालो, माझ्या आवाजात आता एक प्रकारचा निर्धार होता, जो माझ्या आतल्या द्वंद्वावर मात करून वर आला होता. "नाही! मी हे नाही करू शकत. तुमच्यासोबत... नाही! तुम्ही माझ्या आई आहात... जिने मला दूध पाजलं, जिने माझ्यावर निरपेक्ष प्रेम केलं... तिच्यासोबत मी हे पाप... हा अत्याचार नाही करू शकत. माझ्या बायकोच्या हट्टापायी, तिच्या स्वप्नांसाठी मी तुमचं पावित्र्य नाही भंग करू शकत. तिने वचन घेतलं असेल तुमच्याकडून, पण मी... मी तुम्हाला ह्या बंधनातून मुक्त करतो. आज रात्री काहीही होणार नाही."
मी तिचे हात माझ्या हातात घेतले. "मला माफ करा माई... माझ्यामुळे तुम्हाला ह्या सगळ्या दिव्यातून जावं लागलं... माझ्या बायकोच्या वागण्याबद्दल मी शरमिंदा आहे... पण मी तुम्हाला अजून त्रास देऊ शकत नाही. तुम्ही जे काही केलंत माझ्यासाठी, ते मी आयुष्यभर विसरणार नाही. पण आता बस! तुम्ही अजून त्याग करू नका."
माझ्या ह्या बोलण्याने माईच्या डोळ्यात आश्चर्य दाटलं. कदाचित तिला माझ्याकडून ह्या प्रतिकाराची अपेक्षा नसावी. पण त्याचबरोबर, तिच्या चेहऱ्यावर एक हलकीशी, अत्यंत पुसटशी आरामाची, सुटकेची भावनाही तरळून गेली. तिने माझा हात घट्ट दाबला, जणू काही ती माझ्या निर्णयाला मूक पाठिंबा देत होती. ती काही बोलली नाही, पण तिच्या डोळ्यांतील वेदना थोडी कमी झाल्यासारखी वाटली.
पण प्रश्न उरला होताच. आम्ही दोघेही त्या बेडरूममध्ये होतो, ज्याचे दार बाहेरून माझ्या बायकोने बंद केले नसले, तरी तिच्या अपेक्षांनी आणि माईच्या वचनाने ते आमच्यासाठी बंदच होते. बाहेर जाण्याचा मार्ग नव्हता.
"मी... मी खाली झोपतो," मी म्हणालो.
माईने नकारार्थी मान हलवली. "नको... तिला कळेल..."
"मग सोफ्यावर?"
"नको रे बाळा... वाद नको वाढवू आता..." तिचा आवाज थकलेला होता.
तिला माहीत होतं आणि मलाही माहीत होतं की आजची रात्र आम्हाला ह्याच खोलीत, ह्याच बेडवर काढावी लागणार होती, जगाला दाखवण्यासाठी, माझ्या बायकोच्या समाधानासाठी.
अखेरीस, आम्ही दोघेही त्या मोठ्या बेडवर झोपलो. पण आमच्यात मैलांचं अंतर होतं. आम्ही बेडच्या दोन टोकांना, एकमेकांकडे पाठ फिरवून झोपलो होतो. आमच्यामध्ये एक न दिसणारी पण अत्यंत मजबूत अशी आदराची, अपराधीपणाची आणि एका नव्या, पवित्र नात्याची भिंत उभी राहिली होती.
त्या रात्री त्या खोलीत दोन शरीरं होती, पण त्यांच्यात कोणताही शारीरिक संबंध आला नाही. फक्त दोन श्वास होते, जे त्या भयाण शांततेत ऐकू येत होते. एकीकडे माईच्या त्यागाच्या भावनेने दिलेला निःशब्द आधार होता, तर दुसरीकडे माझ्या मनात अपराधीपणाची बोच आणि तिच्याबद्दलचा प्रचंड आदर होता.
रात्रभर मला झोप लागली नाही. मी फक्त डोळे मिटून पडलो होतो, आणि माझ्या डोळ्यासमोरून सगळे प्रसंग झरझर जात होते. माईच्या त्यागाची कल्पना आणि माझ्या बायकोच्या हट्टापायी निर्माण झालेली ही परिस्थिती... ह्या सगळ्यातून मार्ग कसा काढायचा, हेच मला कळत नव्हतं.
आज रात्री काही घडलं नव्हतं... पण माई वचनात बांधली गेली होती, आणि माझी बायको तिच्या ध्येयापासून दूर हटणार नव्हती. ही फक्त एक तात्पुरती स्थगिती होती, वादळापूर्वीची शांतता होती, ह्याची मला पूर्ण जाणीव होती. पुढे काय वाढून ठेवलं होतं, देवच जाणे. मी फक्त त्या अंधारात, त्या भयाण शांततेत, माझ्या शेजारी शांतपणे श्वास घेणाऱ्या त्या 'वात्सल्यमूर्ती'चा विचार करत पडून राहिलो.
ती रात्र... माझ्या आयुष्यातली कदाचित सर्वात लांब आणि सर्वात भयाण रात्र ठरली. आम्ही एकाच बेडवर होतो, पण आमच्यात योजने दूर होती. तिच्या शरीराचा स्पर्श टाळण्यासाठी मी स्वतःला बेडच्या कडेला ढकलून घेतलं होतं. प्रत्येक श्वासागणिक माझ्या मनात अपराधीपणाची आणि हतबलतेची भावना वाढत होती. माई माझ्याकडे पाठ फिरवून झोपली होती की जागी होती, मला कळत नव्हतं, पण तिच्या शांत, स्तब्ध शरीरातूनही तिची वेदना मला जाणवत होती. त्या रात्री काहीही घडलं नाही, पण न घडण्यातच एक मोठी लढाई आम्ही लढलो होतो – मी माझ्या सद्सद्विवेकबुद्धीशी आणि माई तिच्या वचनाशी आणि परिस्थितीशी.​

 

[love2025]

S02E09
सकाळ झाली, तेव्हा आम्ही एकमेकांशी एक शब्दही बोललो नाही. ती उठून तिच्या कामाला लागली, मी माझ्या. पण आमच्या दोघांनाही माहीत होतं की ही फक्त वादळापूर्वीची शांतता आहे. एक रात्र टळली होती, पण अशा कित्येक रात्री आता आ वासून आमच्यासमोर उभ्या होत्या.
दिवस आठवड्यात बदलले. आमचा दिनक्रम वरवर पाहता सामान्य सुरू होता. माझी बायको तिच्याच विश्वात मग्न होती. ती आमच्या बेडरूममध्ये न झोपता माईच्या खोलीत, एकटी, निवांत झोपत होती. तिच्या चेहऱ्यावर एक विचित्र समाधान आणि आनंद होता. जणू काही तिच्या योजनेनुसार सगळं काही सुरळीत पार पडत होतं. तिला वाटत होतं की आम्ही दोघे तिच्या इच्छेचा मान ठेवत आहोत, तिच्या स्वप्नपूर्तीसाठी आवश्यक ते 'कर्तव्य' करत आहोत. तिचं आमच्यापासून वेगळं झोपणं, हेच जणू आमच्या एकांतासाठी आणि तिच्या योजनेच्या यशासाठी गरजेचं होतं, असं ती समजत असावी.
पण हे ढोंग किती दिवस चालणार होतं? माझं वाढणारं टेंशन, माईचा दिवसेंदिवस अधिक खंगत जाणारा चेहरा आणि आमच्यातील तो अवघडलेला संवाद... हे सगळं कधीतरी उघड होणारच होतं. आणि ते झालंच.
कदाचित आमच्या वागण्यातील विचित्रपणा तिच्या लक्षात आला असेल, किंवा कदाचित तिने ठरवलेल्या 'वेळे'नुसार काहीच 'परिणाम' दिसत नसल्याने ती साशंक झाली असेल. एके रात्री, जेवणानंतर, ती अचानक आमच्या बेडरूमच्या दारात येऊन उभी राहिली. आम्ही दोघेही, नेहमीप्रमाणे, बेडच्या दोन टोकांना, अवघडल्यासारखे बसलो होतो, काहीतरी वाचण्याचा किंवा उगाच इकडे तिकडे पाहण्याचा प्रयत्न करत होतो.
तिने आम्हाला त्या अवस्थेत पाहिलं. तिच्या चेहऱ्यावरचा आनंदी मुखवटा क्षणार्धात गळून पडला. तिचे डोळे संशयाने आणि मग एका तीव्र रागाने लाल झाले. "काय... काय चाललंय हे?" तिचा आवाज इतका चढला होता की आम्ही दोघेही दचकलो.
"काही नाही... काय होणार?" मी अडखळत म्हणालो.
"काही नाही? तुम्ही दोघं असे कसे बसला आहात? मी तुम्हाला इथे काय मजा करायला पाठवलंय का? जे करायला सांगितलंय, ते करत का नाही तुम्ही?" ती जवळजवळ किंचाळलीच.
"अगं, पण..." मी काहीतरी बोलायला गेलो.
"चूप! एक शब्दही बोलायचा नाही!" ती आता पूर्णपणे नियंत्रणाबाहेर गेली होती. "मी काय वेडी आहे? मला काही कळत नाहीये असं वाटलं तुम्हाला? इतके दिवस झाले... आणि तुम्ही अजून... तुम्ही माझा विश्वासघात केलाय! दोघांनी मिळून मला फसवलेय!"
तिचा संताप आता अनावर झाला होता. तिने खोलीत येऊन समोर दिसेल त्या वस्तू फेकायला सुरुवात केली. "माझ्या स्वप्नांची राखरांगोळी केलीत तुम्ही! माझ्या आई होण्याच्या शेवटच्या आशेवर पाणी फेरलंत! मी घर सोडून आले, तुमच्यावर विश्वास ठेवला... आणि तुम्ही... तुम्ही दोघांनी मिळून हे केलंत?" ती माईकडे वळली, "आणि तुम्ही? तुम्ही वचन दिलं होतं ना? माझ्यासाठी नाही, तर निदान ह्याच्या संसारासाठी तरी कराल म्हणाला होतात ना? काय झालं त्या वचनाचं?"
माई फक्त हात जोडून, डोळ्यात पाणी आणून तिच्याकडे पाहत होती.
बायकोचा तो आकांडतांडव असह्य होता. तिचं रडणं, ओरडणं, वस्तू फेकणं... सगळं घर डोक्यावर घेतलं होतं तिने. तिचा तो अवतार पाहून मी आणि माई दोघेही पूर्णपणे घाबरून गेलो होतो. तिच्या डोळ्यात आता निराशा नव्हती, तर विध्वंसक राग होता.
"आता खूप झालं!" ती शेवटी धापा टाकत म्हणाली. "आता मी जे सांगेन, तेच होणार. आजपासून, आत्तापासून! तुम्ही दोघेही माझ्या देखरेखीखाली असाल. मी आता तुमच्यावर विश्वास ठेवू शकत नाही. जे व्हायचंय, ते आता आजच होईल!"
तिचे ते शब्द म्हणजे एका अंतिम शिक्षेसारखे होते. तिने आमचा प्रतिकार पूर्णपणे मोडून काढला होता. तिने आम्हाला आमच्याच घरात कैदी बनवलं होतं. आता पळवाट नव्हती. कोणतीही सबब नव्हती.
आम्हाला आता तिच्या म्हणण्याप्रमाणे वागणं भागच पडणार होतं. माईच्या त्यागाला आणि माझ्या अपराधीपणाला आता एका नव्या, अधिक क्रूर अशा वास्तवाला सामोरं जायचं होतं. नियतीने आमची सुटका केली नव्हती, फक्त आमची परीक्षा अधिक कठीण केली होती. आम्ही दोघेही मान खाली घालून, पराभूत होऊन उभे होतो. आमच्यावर आता फक्त तिच्या इच्छेचं राज्य होतं.
माझ्या बायकोचे ते अंतिम शब्द एखाद्या न्यायाधीशाच्या निकालाइतके अटळ होते. तिच्या डोळ्यांतील तो निश्चय पाहून माझ्या प्रतिकाराची उरलीसुरली हिंमतही गळून पडली. तिने आमच्या दोघांकडे, विशेषतः माईच्या त्या कोसळलेल्या, निःशब्द आकृतीकडे, एक क्षण पाहिलं – त्या नजरेत विजय होता की तिच्या ध्येयपूर्तीसाठीची क्रूर अलिप्तता, हे कळणं कठीण होतं. मग ती शांतपणे खोलीच्या बाहेर गेली आणि आमच्या काळजाचा ठोका चुकवणारा तो आवाज आला... बाहेरून दाराच्या कडीचा आवाज! तिने आम्हाला आत कोंडलं होतं.​

 

[Zoomboom8]

लेखकाने इतक छान लेखन केलं आहे की समोर सर्व पात्र जिवंत आहे आणि संवाद करतात असे भासत. आणि नवीन कथा भाग कधी येणार याची जास्त वाट पहावी हे दुर्दैव आहे. असो लेखक चांगलं लिहितील आणि खूप वेळ लागला पुढचा भाग येत आहे/नाही ते विसरा!

 

[love2025]

S02E10
दाराला बाहेरून कडी लागल्याचा तो आवाज म्हणजे जणू आमच्या सुटकेच्या शेवटच्या शक्यतेवर मारलेला हातोडा होता. खोलीत अचानक एक भयाण, दाबून टाकणारी शांतता पसरली. हवा इतकी जड झाली होती की श्वास घेणंही मुश्किल वाटत होतं. मी त्या बंद दाराकडे आणि मग माईकडे पाहिलं.

माई... अरे देवा, तिची अवस्था... ती अजूनही भिंतीला टेकून, गुडघ्यात मान घालून बसली होती. तिचं संपूर्ण शरीर एखाद्या सुकलेल्या पानाच्या काडीसारखं थरथरत होतं. बाहेरून कडी लागल्याचा आवाज ऐकून तिने एकदा मान वर करून दाराकडे पाहिलं, आणि तिच्या डोळ्यांतील उरलीसुरली आशाही विझून गेली. आता तिथे भीती नव्हती, दुःख नव्हतं, राग नव्हता... तिथे होती फक्त एक काळीकुट्ट, अथांग निराशा. जणू काही तिने आता शेवटचा श्वासही सोडून दिला होता. तिच्या डोळ्यांतून अश्रू वाहत नव्हते, पण तिचा चेहरा... तो एखाद्या जिवंत प्रेतासारखा भावशून्य, पांढराफटक पडला होता. जिने मला आईच्या ममतेने वाढवलं, जिच्या त्यागाची मी आता कुठे जाणीव ठेवत होतो, तिलाच मी आज एका पिंजऱ्यात, एका बळीच्या पशूसारखं बंद झालेलं पाहत होतो... आणि ह्या सगळ्याचा कारण मी होतो, ह्या जाणिवेने माझा आतला आवाज मला खात होता.

माझी स्वतःची अवस्था फार वेगळी नव्हती. राग, भीती, किळस, अपराधीपणा, हतबलता... ह्या सगळ्या भावनांनी माझ्या मनात इतका कल्लोळ माजवला होता की माझं डोकं बधिर झालं होतं. मला काहीच सुचत नव्हतं. ही खोली, जो माझा संसार होता, ती आता मला एखाद्या तुरुंगाच्या काळकोठडीसारखी वाटत होती. भिंती माझ्या अंगावर येत होत्या, छप्पर खाली कोसळत होतं. मला वाटत होतं की मी जोरात किंचाळावं, दारावर लाथा माराव्यात, हे दार तोडून माईला घेऊन इथून कुठेतरी दूर पळून जावं... पण माझे हातपाय जणू गोठून गेले होते. माझ्यातली सगळी शक्ती निघून गेली होती. मी फक्त त्या खोलीत एका कोपऱ्यात उभा राहून त्या भयाण शांततेचा आणि माझ्यासमोर बसलेल्या माईच्या त्या भग्न रूपाचा साक्षीदार बनलो होतो.

किती वेळ गेला असावा, माहीत नाही. काळ जणू त्या खोलीत थांबला होता. प्रत्येक क्षण एका युगासारखा वाटत होता.

अखेरीस, माई हळूच हलली. तिने मान वर केली. तिची नजर अजूनही शून्यात होती. ती उठून उभी राहिली, एखाद्या यांत्रिक बाहुलीसारखी. ती हळू हळू चालत बेडजवळ आली. तिने माझ्याकडे पाहिलंही नाही. ती बेडवर बसली, पाठमोरी. तिची पाठ थरथरत होती.

तिच्या त्या हालचालीने माझी तंद्री भंगली. आता... आता ते होणार होतं... जे टाळण्यासाठी मी धडपडत होतो, पण ज्यात मी पूर्णपणे अपयशी ठरलो होतो. माझ्या बायकोची इच्छा पूर्ण होणार होती, माईचं 'वचन' पाळलं जाणार होतं, आणि माझ्या पापाच्या घड्यामध्ये अजून एका महापापाची भर पडणार होती.

मी तिच्याकडे जाऊ शकत नव्हतो. माझे पाय जमिनीला खिळले होते. माझ्या मनात तिच्याबद्दलचा आदर आणि माझ्या कृतीबद्दलचा तिरस्कार इतका तीव्र होता की तिच्याजवळ जाणं म्हणजे स्वतःच्याच आत्म्यावर थुंकण्यासारखं होतं.

"बाळा..." तिचा अत्यंत क्षीण, कंप पावलेला आवाज आला, तिने मागे पाहिलं नव्हतं. "...ये."

तो एक शब्द नव्हता, ती एक शरणागती होती, एक अंतिम आवाहन होतं... एका कर्तव्यासाठी, एका त्यागासाठी.

माझ्या डोळ्यासमोर अंधारी आली. पण माझे पाय... ते माझ्या नकळत, जडपणे बेडच्या दिशेने ओढले जात होते. जणू काही मी एका अदृश्य शक्तीच्या नियंत्रणाखाली होतो. प्रत्येक पाऊल म्हणजे जणू मी माझ्या कबरीकडेच जात होतो. मी तिच्याजवळ पोहोचलो... तिच्या पाठीमागे उभा राहिलो... माझे हात थरथरत होते... डोकं पूर्णपणे सुन्न झालं होतं... आत फक्त एकच भावना होती – प्रचंड मोठी किळस... स्वतःबद्दलची आणि ह्या परिस्थितीबद्दलची. पुढच्या क्षणी काय होणार होतं, ह्याची कल्पनाही माझ्यासाठी असह्य होती…

माझे ते अपराधीपणाचे आणि पश्चात्तापाचे हुंदके खोलीतल्या भयाण शांततेत विरून गेले होते. माईचे ते शब्द – 'मला फक्त एक माध्यम म्हणून बघ' – अजूनही माझ्या कानात घुमत होते, माझ्या काळजाला घरे पाडत होते.

ती बेडवर माझ्या शेजारी बसली होती, पण आमच्यात एक अदृश्य अंतर होतं. तिने माझा हात सोडला होता. ती हळूच उठली नाही, पण तिने तिची स्थिती बदलली. ती बेडवर आडवी झाली, तिची पाठ आता छताकडे होती. तिची हालचाल इतकी यांत्रिक होती, जणू काही ती स्वतःच्या शरीरात नव्हतीच. तिचे डोळे अजूनही रिकामे होते, भावशून्य.

आणि मग... तिने जे केलं, ते पाहून माझ्या डोळ्यासमोर काजवे चमकले. तिचा हात हळूच तिच्या छातीवर गेला. तिने तिच्या साडीचा पदर, जो तिच्या ब्लाऊजला झाकत होता, तो अत्यंत संथपणे, पण एका अटळ निश्चयाने बाजूला केला. तिच्या ब्लाऊजची काही बटणं कदाचित आधीच सुटलेली होती किंवा तिने ती आता सोडली असावीत... तिची छाती, तिचे स्तन आता त्या खोलीतल्या मंद प्रकाशात माझ्यासमोर उघडे पडले होते.

मी तिथेच, बेडच्या बाजूला, स्तब्ध उभा राहून तिच्याकडे पाहत होतो. माझे पाय जमिनीत रुतल्यासारखे झाले होते. मी काय पाहत होतो? हे... हे तेच शरीर होतं ना, ज्याने मला तान्ह्यापणी ऊब दिली होती? हे तेच स्तन होते ना, ज्यांनी माझ्या भुकेल्या तोंडाला अमृतासमान दूध पाजलं होतं? आज तेच शरीर, तेच स्तन माझ्यासमोर होते – पण एका वेगळ्या, एका अत्यंत भयाण आणि अपवित्र भूमिकेत.

तिच्या वयानुसार तिची त्वचा आता पूर्वीसारखी तजेलदार नव्हती. ताण आणि काळजीच्या खुणा तिच्या चेहऱ्यासोबत शरीरावरही दिसत होत्या. मंद प्रकाशात तिच्या त्वचेवरच्या बारीक सुरकुत्या, किंचित सैलपणा जाणवत होता. तिचे स्तन आता पूर्वीच्या आठवणींमधील किंवा माझ्या तारुण्यातल्या कल्पनांमधील नव्हते; ते एका प्रौढ, अनेक दुःख सोसलेल्या स्त्रीचे होते – थकलेले, जणू काही त्यांच्या वाट्याला आलेलं वात्सल्य देऊन ते आता शांत झाले होते. त्यात कोणताही मोहकपणा नव्हता, कोणतीही कामुकता नव्हती... होती ती फक्त एक प्रचंड मोठी असहाय्यता, एक समर्पण, एका यज्ञासाठी स्वतःला तयार केलेल्या बळीसारखी तिची निश्चल अवस्था. तिचं छातीचं एकेकाळी झालेलं पोषण आता तिच्या त्यागाखाली दबून गेलं होतं.

ती तशीच पडून होती, स्तब्ध, शांत. तिचे श्वासही आता अगदी हळू चालले होते. जणू काही तिने स्वतःच्या भावनांसोबत स्वतःच्या अस्तित्वालाही गोठवून टाकलं होतं. तिने स्वतःला माझ्यासमोर, माझ्या बायकोच्या इच्छेसमोर, त्या न पाहिलेल्या बाळाच्या भविष्यासमोर पूर्णपणे अर्पण केलं होतं.

आणि मी... मी फक्त पाहत होतो. माझ्या आत भावनांचा जो कल्लोळ माजला होता, तो मला एका जागेवर खिळवून ठेवत होता. तिच्या त्या अर्पण केलेल्या, थकलेल्या, पवित्र शरीराकडे पाहून माझ्यातला अपराधीपणाचा डोंगर अधिकच मोठा होत होता. मला पुढे सरकवत नव्हतं, मागेही हटवत नव्हतं. मी त्या खोलीत, त्या क्षणात, तिच्या त्यागाचा आणि माझ्या हतबलतेचा केवळ एक मूक, अभागी साक्षीदार बनून उभा होतो.

मी तिथेच, बेडच्या बाजूला, एका अभागी साक्षीदारासारखा कितीतरी वेळ उभा होतो. माझ्यासमोर माईचं ते अर्पण केलेलं, निश्चल शरीर आणि माझ्या आत अपराधीपणाचा उसळलेला समुद्र... खोलीतील प्रत्येक वस्तू, भिंती, छप्पर माझ्यावर कोसळत असल्यासारखं वाटत होतं. वेळ जणू गोठून गेली होती.
माई तशीच पडून होती, स्तब्ध, शांत, जणू तिच्यात आता प्राणच उरला नव्हता. तिचे डोळे उघडे होते, पण त्यात कोणतीही चमक नव्हती, ते फक्त समोरच्या रिकाम्या भिंतीवर किंवा छतावर कुठेतरी खिळले होते.
माझ्या मनात विचारांचं थैमान सुरू होतं. पळून जावं? दार तोडून बाहेर पडावं? माईला घेऊन कुठेतरी निघून जावं? पण कुठे? आणि मग माझ्या बायकोचं काय? तिच्या स्वप्नांचं काय? आणि माईने दिलेल्या वचनाचं काय? मी पूर्णपणे दिशाहीन झालो होतो.
बराच वेळ गेला असावा. खोलीतील शांतता आता अधिकच बोचरी वाटू लागली होती. बाहेरच्या खोलीतून कसलातरी अस्पष्ट आवाज आला – कदाचित माझी बायको अजून जागी होती, वाट पाहत होती. त्या आवाजाने मला भानावर आणलं. आता हे टाळता येणार नव्हतं. जी गोष्ट माझ्या बायकोने ठरवली होती, आणि ज्याला माईने एका हताश क्षणी मान्यता दिली होती, ती आता करावीच लागणार होती.
मी एक खोल, जड श्वास घेतला. माझे पाय दगडाचे झाले होते, पण मी त्यांना बेडच्या दिशेने ओढत नेलं. मी बेडच्या कडेवर, तिच्याजवळ पण तिला स्पर्श होणार नाही अशा अंतरावर बसलो. माझी नजर तिच्या चेहऱ्यावर गेली नाही, मी खाली जमिनीकडे पाहत होतो.
माझे हात थरथरत होते. मी ते मुठीत आवळले. काय करावं? कसं करावं? ह्या विचारांनीच माझं अंग थंड पडत होतं.
"माई..." अत्यंत क्षीण आवाजात मी तिला हाक मारली.
तिने प्रतिसाद दिला नाही. फक्त तिचे श्वास किंचित जड झाल्यासारखे वाटले.
आता माघार नव्हती. मी माझा थरथरणारा हात पुढे केला. क्षणभर तो हवेतच थांबला. मग मी तो हळूच तिच्या खांद्यावर ठेवला. माझ्या स्पर्शाने तिचं शरीर किंचित शहारलं, ताठरल्यासारखं झालं, पण तिने विरोध केला नाही. माझा तो स्पर्श... त्यात कोणतीही ऊब नव्हती, कोणतीही भावना नव्हती. तो एका कर्तव्यपूर्तीचा थंड, यांत्रिक स्पर्श होता.
माझ्या आत काहीतरी तुटत होतं, विझत होतं. मी डोळे गच्च मिटून घेतले. माझ्या डोळ्यासमोर फक्त अंधार होता आणि त्या अंधारात माईचा तो वात्सल्याने भरलेला चेहरा होता, जो आता
माझ्याच हातांनी कलंकित होणार होता. आणि मग...​

 

[Zoomboom8]